Opowieści o biustonoszu w rozmiarze D odłożymy na później, a teraz skupimy się na witaminie D. Uwierzysz, że ponad miliard osób na świecie cierpi na jej niedobór? Statystyki dotyczące samych Polaków nie rysują się w różowych barwach – szacuje się, że aż 90% społeczeństwa nie ma wystarczającej ilości witaminy D w organizmie.
Witamina D w formie…
Nie tylko biust musi być w dobrej kondycji, cały Twój organizm powinien doskonale funkcjonować przez cały rok, a do tego potrzebne jest m.in. odpowiednie stężenie witaminy D. Witamina D ma się świetnie latem – można powiedzieć, że gdy Ty jesteś w formie, to znaczy, że ona też. Latem organizm produkuje ją w wystarczającej ilości, pod warunkiem że często wystawiasz ciało na słońce.Witamina D jest związkiem rozpuszczalnym w tłuszczach, który istnieje w dwóch postaciach:
- witaminy D2 (ergokalcyferol) – występuje w roślinach i grzybach,
- witaminy D3 (cholekalcyferol) – jest produkowana w organizmach zwierzęcych.
W 80% uzyskujemy ją przez syntezę skórną, a pozostałe 20% zapotrzebowania zostaje pokryte przez spożywanie odpowiednich produktów żywnościowych. Do syntezy dochodzi pod wpływem promieni ultrafioletowych B (UVB) – prowitamina D3 zostaje przekształcona w prewitaminę D3, a pod wpływem ciepła następuje transformacja w witaminę D3. Każda z form witaminy D podlega przeobrażeniom do postaci aktywnej.
Czynniki ograniczające syntezę witaminy D
Przeczytałaś wstęp i myślisz, że skoro uwielbiasz spędzać wolny czas nad wodą, a nawet w zimie wyjeżdżasz do ciepłych krajów i zakładasz odkrywający ciało strój kąpielowy bikini, niedobór słonecznej witaminy Ci nie grozi? Bez paniki, ale możesz być w błędzie – a wszystko za sprawą pewnych czynników, które zmniejszają syntezę witaminy D nawet o około 90%. Oto one:
- zwiększona ilość melaniny w skórze,
- ciemna karnacja,
- stosowanie kosmetyków z filtrami chroniącymi przed promieniowaniem UVB,
- starzenie się skóry,
- zanieczyszczenie środowiska.
Pod wpływem opalania skóra przybiera ciemniejszych odcień, co oznacza, że ma miejsce zwiększona produkcja melaniny, która absorbuje promieniowanie ultrafioletowe i w ten sposób ogranicza produkcję witaminy D. Preparaty do opalania również hamują działanie promieni UVB.
Ile witaminy D może wyprodukować organizm człowieka?
Trudno to sobie wyobrazić, ale według specjalistów u osoby w stroju kąpielowym wystawionej na działanie promieni słonecznych w ilości jednej dawki rumieniowej występuje wzrost witaminy D2 na poziomie równym zażyciu dawki nawet 20 000 j.m. U osób o jasnej karnacji taka dawka promieni ultrafioletowych potrafi spowodować dziesięciokrotny wzrost stężenia witaminy D w organizmie. Dawka rumieniowa kojarzy Ci się z… rumieniem? Słusznie. Tym mianem określa się dawkę promieni ultrafioletowych wywołujących minimalny rumień, czyli zaczerwienienie powierzchni skóry. Poziom naturalnie wyprodukowanej witaminy po kilku dniach wraca do normalnego stanu. Nadmiar witaminy D jest szkodliwy, ale przedawkować można ją wyłącznie poprzez suplementację. Z pożywieniem nie dostarczamy jej tak dużo, a organizm jest wyposażony w odpowiednie mechanizmy, które nie dopuszczają do nadmiernej kumulacji w wyniku syntezy skórnej.
Sama twarz to za mało – odsłoń ciało!
Opalanie samej twarzy nie wystarczy, aby rozpoczęła się synteza witaminy D w skórze. Zalecana jest ekspozycja na słońce co najmniej 18% powierzchni ciała. Oznacza to, że oprócz twarzy należy odsłonić przedramiona i podudzia. Według ekspertów, w Polsce i innych państwach europejskich o podobnym klimacie, należy zadbać o ekspozycję na słońce od kwietnia do września w godzinach 10.00-15.00. Każdego dnia przez przynajmniej 15 minut wygrzewaj się w promieniach słońca bez korzystania z kosmetyków z filtrami.
Witamina D u Włoszek i Norweżek – zaskakujące wyniki badań
Hiszpania jest krajem, który od razu kojarzy się z bajecznymi plażami i słońcem. Tymczasem Norwegia przywodzi na myśl malownicze fiordy i zorzę polarną. Zapewne dźwięk samego słowa „polarny” wywołuje w Twojej głowie obraz zimy. Czy wiesz, że w Norwegii Północnej, na terenach znajdujących się na północ od koła podbiegunowego, w okresie od połowy listopada do końca stycznia słońce nie wschodzi nawet na chwilę?
Na południu kraju dzień trwa tylko 6-8 godzin. Jak to możliwe, że badania przeprowadzone na mieszkankach 11 krajów Europy wykazały najwyższy poziom witaminy D właśnie u Norweżek? Pod uwagę były brane wyłącznie kobiety w podeszłym wieku. Nie zmienia to faktu, że u Włoszek i Hiszpanek jej stężenie było najniższe. Słoneczne kraje przegrały z zimną Norwegią. Dlaczego? Najprawdopodobniej kobiety w gorącym klimacie chętniej spędzają czas w cieniu. Natomiast w Norwegii spożywa się duże ilości ryb oraz tłuszczu rybnego. Wyniki badań dotyczące kobiet z krajów Środkowego Wschodu, np. Turcji lub Iranu, w których tradycje religijno-kulturowe nakazują zasłanianie całego ciała, potwierdzają znaczenie powierzchni odkrytego ciała dla syntezy witaminy D. Jej poziom u kobiet z tych krajów był niski.
Oznacza to, że stężenie witaminy D zależy od różnorodnych czynników, w tym od:
- ekspozycji skóry na promieniowanie UVB,
- koloru skóry,
- nawyków żywieniowych,
- rodzaju ubioru,
- przyjmowania suplementów diety.
Witamina D jak strój kąpielowy – potrzebna każdej kobiecie
Witamina D jest niezbędna dla zachowania równowagi gospodarki wapniowo-fosforanowej w organizmie. Odpowiada za utrzymanie prawidłowej struktury kości. Odgrywa ważną rolę w mineralizacji kości i zębów. Ma również niebagatelne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Właściwe stężenie witaminy D pełni istotną funkcje nie tylko w zapobieganiu i leczeniu chorób szkieletowych, ale również w ograniczaniu ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Wspomaga leczenie chorób autoimmunologicznych, takich jak stwardnienie rozsiane i cukrzyca typu 1. Witaminę D bada się pod kątem profilaktyki i przeciwdziałania rozwojowi chorób nowotworowych. Doświadczenia przeprowadzane w laboratoriach na całym świecie wykazały istnienie receptorów witaminy D w komórkach nowotworowych, a także wpływ aktywnej formy witaminy D3 (kalcytriolu) na hamowanie ich namnażania i procesy usuwania martwych komórek. Badania wykazały ponadto, że może wpływać na aktywność ponad 200 genów. Ciągłe uczucie zmęczenia i utrata sił nie zawsze są wynikiem braku wystarczającej ilości snu lub intensywnego trybu życia. Warto zrobić badanie krwi pod kątem poziomu witaminy D, ponieważ jej niedobór może stanowić przyczynę złego sampoczucia.
Źródła witaminy D na każdą porę roku
Ryby morskie to skarbnica witaminy D, a także kwasów omega-3. Na stałe do jadłospisu warto wprowadzić łososie, tuńczyki i sardynki. Witaminę D znajdziesz też w żółtkach jaj. Niestety sery, jogurty i inne przetwory mleczne zawierają jej śladowe ilości. Od października do marca pozostaje więc uzupełnianie niedoborów poprzez suplementy. Zalecana dawka dla dorosłej osoby wynosi 800-2000 j.m. na dobę. Powinna być dostosowana do masy ciała.
Nadmiar witaminy D – konsekwencje
Ekspozycja na światło słoneczne powoduje syntezę witaminy D w skórze, ale to tkanka tłuszczowa służy do jej magazynowania. Nadwyżka może być uwalniana do krwioobiegu przez około 2 miesiące. Ekspozycja na słońce i pożywienie nie dostarczają tak dużej ilości witaminy, która mogłaby zaszkodzić. Za to przyjmowanie zbyt wysokich dawek w postaci suplementów może być toksyczne dla organizmu, ale zwykle ma to miejsce dopiero po znacznym przekroczeniu zalecanej dawki dobowej. Objawy nadmiaru witaminy D (link do artykułu: Czy witaminę D można przedawkować?) to:
- bóle głowy i oczu,
- nudności,
- wymioty,
- biegunka,
- świąd skóry,
- osłabienie organizmu.
Po zaprzestaniu suplementacji objawy powinny stopniowo ustępować.
W oczekiwaniu na słońceEkspozycję na słońce można zastąpić wizytą w solarium, ale trzeba zachować umiar. Jeżeli zimą tęsknisz za gorącym piaskiem i opalaniem się wśród rajskich krajobrazów, zawsze pozostaje wyjazd do egzotycznych krajów. Zobacz nasze stroje kąpielowe 2020, a być może któryś przypadnie Ci do gustu i zabierzesz go ze sobą, tam gdzie naładujesz się pozytywną energią słońca i witaminą D.
